Egzamin maturalny

Wybierz kategorię

Akademia Liry

Kurs maturalny oraz ósmoklasisty

Zadanie 7. Arkusz CKE sierpień 2023. Test poziom podstawowy, matura poprawkowa (2 punkty)

Przeczytaj fragment tekstu Pawła Stępnia i fragment Bogurodzicy.
Tekst 1.
Paweł Stępień
Z literatury religijnego średniowiecza
Wspólnota wszystkich wiernych nie śmie wznosić modłów z nizin grzesznego świata wprost
do Boga-Człowieka, tronującego na wyżynach niebios. Szuka najpierw oparcia
w pośrednikach − błogosławionej między niewiastami Matce Chrystusa i największym
z mężów, Jego Chrzcicielu. Są oni najświętsi z ludzi i najwyżsi w hierarchii dworu
niebiańskiego, stoją po prawicy i lewicy Pana, ale − tak jak ci, co proszą ich
o orędownictwo − zrodzili się z człowieczych ojców i człowieczych matek. Zjednają zatem
Boskiego Syna Dziewicy, Władcę i Sędziego, by zechciał wysłuchać modlitwy ich grzesznych
sióstr i braci.
Na podstawie: Paweł Stępień, Z literatury religijnej polskiego średniowiecza. Studia o czterech tekstach, Warszawa 2003.

 

Tekst 2.
Bogurodzica

1

Bogurodzica1, dziewica, Bogiem sławiena2 Maryja!
Twego syna, Gospodzina3, matko zwolena4 Maryja,
Zyszczy5 nam, spuści6 nam.
Kiryjelejzon7.

2

Twego dziela krzciciela8, Bożyce9,
Usłysz głosy, napełń myśli10 człowiecze.
Słysz11 modlitwę, jąż nosimy12,
A dać raczy13, jegoż14 prosimy,
A na świecie zbożny15 pobyt,
Po żywocie rajski przebyt16.
Kiryjelejzon.
Najdawniejsze zabytki języka polskiego, oprac. Witold Taszycki, Wrocław 1975.
1 Bogurodzica – Matka Boga (tu w funkcji wołacza, podobnie jak dalej formy: dziewica, Maryja).
2 Bogiem sławiena – przez Boga chwalona.
3 Gospodzina – Pana.
4 Zwolena – wybrana z wielu.
5 Zyszczy – pozyskaj.
6 Spuści – ześlij.
7 Kiryjelejzon – Panie, zmiłuj się.
8 Twego dziela krzciciela – dla (w sensie: ze względu na) Twego Chrzciciela.
9 Bożyce – Synu Boga.
10 Napełń myśli – spełń zamiary.
11 Słysz – słuchaj.
12 Jąż nosimy – którą zanosimy.
13 Raczy – racz.
14 Jegoż – czego.
15 Zbożny – pomyślny, szczęśliwy.
16 Rajski przebyt – przebywanie w raju.
Na podstawie podanego fragmentu tekstu Pawła Stępnia wyjaśnij, na czym polega średniowieczna idea pośrednictwa, i wykaż, że w Bogurodzicy odzwierciedlono tę ideę.