Egzamin maturalny

Wybierz kategorię

Akademia Liry

Kurs maturalny oraz ósmoklasisty

Zadanie 10. Arkusz CKE maj 2024. Test poziom podstawowy (1 punkt)

Przeczytaj definicję pojęcia koncept oraz wiersz Niestatek Jana Andrzeja Morsztyna.
Koncept – wyszukany pomysł rządzący konstrukcją całości lub części utworu poetyckiego, zrealizowany w postaci zaskakujących i kunsztownych sposobów rozumowania, obrazowania i wysłowienia.
Na podstawie: Podręczny słownik terminów literackich, red. Janusz Sławiński, Warszawa 2001.
Jan Andrzej Morsztyn
Niestatek 1

Oczy są ogień, czoło jest zwierciadłem,
Włos złotem, perłą ząb, płeć mlekiem zsiadłem,
Usta koralem, purpurą jagody2,
Póki mi, panno, dotrzymujesz zgody.
Jak się zwadzimy3 – jagody są trądem,
Usta czeluścią, płeć blejwasem bladem4,
Ząb szkapią kością, włosy pajęczyną,
Czoło maglownią5, a oczy perzyną6.

 

Jan Andrzej Morsztyn, Niestatek, [w:] tegoż, Wybór poezji, Wrocław 1998.
1 Niestatek – tu: niestałość, zmienność.
2 Jagody – policzki.
3 Zwadzić się – pokłócić się.
4 Blejwas blady – martwa biel ołowianej białej farby.
5 Czoło maglownią – pomarszczone jak pokryta rowkami deska do maglowania.
6 Perzyna – popiół.
Wyjaśnij, na czym polega koncept w wierszu Niestatek Jana Andrzeja Morsztyna.