-
Zadanie 5. Arkusz CKE sierpień 2023. Test poziom podstawowy, matura poprawkowa (4 punkty)
Na podstawie obu tekstów napisz notatkę syntetyzującą na temat: relacje myślenia i języka. Twoja wypowiedź powinna liczyć 60–90 wyrazów.
Uwaga: w ocenie wypowiedzi będzie brana pod uwagę poprawność językowa, ortograficzna i interpunkcyjna.
-
Zadanie 6. Arkusz CKE sierpień 2023. Test poziom podstawowy, matura poprawkowa (1 punkt)
Część 2. Test historycznoliteracki
Wykonaj zadania 6.-14. Odpowiadaj tylko własnymi słowami – chyba że w zadaniu polecono inaczej. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile Cię poproszono.
Przeczytaj poniższy fragment Antygony Sofoklesa.
Sofokles
AntygonaCHÓR
Szczęśliwy, kogo w życiu klęski nie dosięgły!
Bo skoro bóg potrząśnie domowymi węgły,
Z jednego gromu cały szereg nieci,
Po ojcach godzi i w dzieci.Sofokles, Antygona, przeł. Kazimierz Morawski, Wrocław 1984.
Jaką funkcję pełni przytoczona wypowiedź chóru w tragedii Antygona Sofoklesa? Zaznacz właściwą odpowiedź.
A. Służy przekazaniu prawd uniwersalnych.
B. Jest szczegółową relacją z wydarzeń.
C. Wprowadza wypowiedź bohatera.
D. Wskazuje na miejsce akcji. -
Zadanie 7. Arkusz CKE sierpień 2023. Test poziom podstawowy, matura poprawkowa (2 punkty)
Przeczytaj fragment tekstu Pawła Stępnia i fragment Bogurodzicy.
Tekst 1.
Paweł Stępień
Z literatury religijnego średniowieczaWspólnota wszystkich wiernych nie śmie wznosić modłów z nizin grzesznego świata wprost
do Boga-Człowieka, tronującego na wyżynach niebios. Szuka najpierw oparcia
w pośrednikach − błogosławionej między niewiastami Matce Chrystusa i największym
z mężów, Jego Chrzcicielu. Są oni najświętsi z ludzi i najwyżsi w hierarchii dworu
niebiańskiego, stoją po prawicy i lewicy Pana, ale − tak jak ci, co proszą ich
o orędownictwo − zrodzili się z człowieczych ojców i człowieczych matek. Zjednają zatem
Boskiego Syna Dziewicy, Władcę i Sędziego, by zechciał wysłuchać modlitwy ich grzesznych
sióstr i braci.Na podstawie: Paweł Stępień, Z literatury religijnej polskiego średniowiecza. Studia o czterech tekstach, Warszawa 2003.
Tekst 2.
Bogurodzica
1
Bogurodzica1, dziewica, Bogiem sławiena2 Maryja!
Twego syna, Gospodzina3, matko zwolena4 Maryja,
Zyszczy5 nam, spuści6 nam.
Kiryjelejzon7.2
Twego dziela krzciciela8, Bożyce9,
Usłysz głosy, napełń myśli10 człowiecze.
Słysz11 modlitwę, jąż nosimy12,
A dać raczy13, jegoż14 prosimy,
A na świecie zbożny15 pobyt,
Po żywocie rajski przebyt16.
Kiryjelejzon.Najdawniejsze zabytki języka polskiego, oprac. Witold Taszycki, Wrocław 1975.
1 Bogurodzica – Matka Boga (tu w funkcji wołacza, podobnie jak dalej formy: dziewica, Maryja).
2 Bogiem sławiena – przez Boga chwalona.
3 Gospodzina – Pana.
4 Zwolena – wybrana z wielu.
5 Zyszczy – pozyskaj.
6 Spuści – ześlij.
7 Kiryjelejzon – Panie, zmiłuj się.
8 Twego dziela krzciciela – dla (w sensie: ze względu na) Twego Chrzciciela.
9 Bożyce – Synu Boga.
10 Napełń myśli – spełń zamiary.
11 Słysz – słuchaj.
12 Jąż nosimy – którą zanosimy.
13 Raczy – racz.
14 Jegoż – czego.
15 Zbożny – pomyślny, szczęśliwy.
16 Rajski przebyt – przebywanie w raju.Na podstawie podanego fragmentu tekstu Pawła Stępnia wyjaśnij, na czym polega średniowieczna idea pośrednictwa, i wykaż, że w Bogurodzicy odzwierciedlono tę ideę.
-
Zadanie 8.1. Arkusz CKE sierpień 2023. Test poziom podstawowy, matura poprawkowa (1 punkt)
Przeczytaj fragment Pieśni XXIIII Jana Kochanowskiego.
Jan Kochanowski
Pieśń XXIIII (Księgi pierwsze)[…]
U Boga każdy błazen,
Choć tu przymówki prazen1,
A im sie barziej2 sili,
Tym jeszcze więcej myli.A kto by chciał na świecie
Uważyć3, co sie plecie,
Dziwnie to prawdy blisko,
Że człek – Boże igrzysko.
[…]Jan Kochanowski, Pieśń XXIIII, [w:] tegoż, Poezje, Warszawa 1988.
1 Tu przymówki prazen (starop.) – tu (czyli na ziemi) wolny od napiętnowania.
2 Barziej (starop.) – bardziej.
3 Uważyć (starop.) – rozważyć.Podaj antyczny topos wykorzystany w podanym fragmencie Pieśni XXIIII Jana Kochanowskiego.
-
Zadanie 8.2. Arkusz CKE sierpień 2023. Test poziom podstawowy, matura poprawkowa (1 punkt)
Przeczytaj fragment Pieśni XXIIII Jana Kochanowskiego.
Jan Kochanowski
Pieśń XXIIII (Księgi pierwsze)[…]
U Boga każdy błazen,
Choć tu przymówki prazen1,
A im sie barziej2 sili,
Tym jeszcze więcej myli.A kto by chciał na świecie
Uważyć3, co sie plecie,
Dziwnie to prawdy blisko,
Że człek – Boże igrzysko.
[…]Jan Kochanowski, Pieśń XXIIII, [w:] tegoż, Poezje, Warszawa 1988.
1 Tu przymówki prazen (starop.) – tu (czyli na ziemi) wolny od napiętnowania.
2 Barziej (starop.) – bardziej.
3 Uważyć (starop.) – rozważyć.Sformułuj refleksję o ludzkim losie, wyrażoną w zacytowanym fragmencie Pieśni XXIIII Jana Kochanowskiego poprzez zastosowanie tego toposu.
